روغن زيتون

تاريخچه روغن زيتون
از زمانهاى بسيار قديم انسان مى دانست كه اگر ميوه زيتون را فشار دهد روغن مايعى از آن خارج مى شود كه مزه و طعم مطبوعى دارد. كشورهايى كه درخت زيتون در آن جا به عمل مى آيد مخصوصا كشورهاى حوزه مديترانه روغن زيتون را به فراوانى در دسترس خود دارند و از آن مصرف مى كنند و به اين ماده روغنى ((ملكه روغنهاى نباتى مايع ))لقب داده اند.
قبل از كشف دنياى جديد به وسيله كريستوف كلمب و فتح مستعمرات كه باعث شناسايى بادام زمينى و روغن آن (آراشيد) شد - كشورهاى اروپايى غربى از گردو، منداب و ميخك روغن مى گرفتند و به مصارف غذايى مى رسانيدند. از قرون وسطى تا اواخر قرن چهاردهم كشت منداب كه به فرانسه به آن كولزا مى گويند و هم چنين شلغم و ميخك بيش از سيصد هزار هكتار از زمينهاى فرانسه را زير كشت گرفته بود و صنعت روغنگيرى از اين محصولات رونق بسيار داشت . در سال 1939 كشت اين محصولات به يك دهم تقليل يافت . در زمان جنگ روغنگيرى از اين فرآورده ها دوباره شروع شد و روغن تخم گل آفتاب گردان هم به آن اضافه گرديد ولى در حال حاضر بيش از هر روغن نباتى مايع در فرانسه روغن مايع بادام زمينى (آراشيد) زياد شده است .
اكنون در فرانسه هر سال دويست و هشتاد هزار تن روغن آراشيد (بادام زمينى ) و پانزده هزار تن روغن زيتون مصرف مى شود.


ارزش غذايى روغن زيتون
روغنهاى نباتى مايع برعكس روغنهاى سفت نباتى براى تغذيه بهتر و ارزش ‍ غذايى آن بيشتر است و از همه مهمتر اينكه زودتر هضم مى شود.
روغنهاى مايع نباتى از نظر كالرى بسيار غنى هستند چنانكه صدگرم روغن زيتون هزار كالرى حرارت توليد مى كند. روغن مايع نباتى اگر صددرصد چربى داشته باشد املاح معدنى و ويتامين نخواهد داشت .
روغنهاى مايع نباتى خام بطور خفيف لينت دهنده هستند و از طرف ديگر ترشحات كيسه صفرا را آسان مى سازند و توليد صفرا را زياد مى كنند.
روغنهاى مايع نباتى اگر بطور خام مصرف شوند همه هضم آن را مى توانند تحمل كنند حتى اشخاصى كه نارسايى كبدى دارند.
درخت زيتون را وقتى بكارند ميوه آن دويست تا صدوپنجاه برابر درشت تر از ميوه زيتون درختانى است كه به طور وحشى مى رويند.
روغن زيتون املاح معدنى زيادى مانند فوسفور، گوگرد، پوتاسيوم ، منيزيوم ، كلسيم ، كلر، آهن ، مس ، منگنز، كاروتن و ويتامينهاى ((آ)) و ((ث )) دارد.
روغن زيتون مايع خام را چه اشخاصى مى توانند مصرف كنند؟
روغن زيتون مايع خام را همه مى توانند مصرف كنند.
به كسانى كه نارسايى كبد دارند توصيه مى شود كه براى رفع ورم كبدشان صبح ناشتا يك قاشق سوپخورى روغن زيتون خام بخورند.


چه روغن زيتونى مرغوب است ؟
روغن مايع زيتون بايد از ميوه زيتون تهيه شود و با هيچ روغن مايع ديگرى مخلوط نشده باشد و كاملا زيتون خالص باشد تا بتوان اسم روغن زيتون را بر آن گذاشت .
بهترين روغن زيتون از فشار اول آن به دست مى آيد كه به آن روغن بكر مى گويند.
براى به دست آوردن روغن بكر زيتون ، ميوه هاى زيتون را در ماشينهاى مخصوص له مى كنند و به صورت خمير در مى آورند و با پرسهاى هيدروليك روى آن فشار وارد مى آورده اند و به اين ترتيب هفتاد درصد روغنى را كه در ميوه زيتون است خارج مى كنند. اين روغن زيتون بكر زيتون است . بعدا به تفاله هاى خمير ميوه زيتون آب جوش مى افزايند و آن را تحت فشارهاى شديد قرار مى دهند كه سى درصد بقيه مواد روغنى آن خارج مى شود. اين دو روغن فشار اول با فشار دوم مخلوط مى كنند و به نام روغن زيتون خالص در بازار مى فروشند. روغن زيتون بكر براى رفع يبوست و امراض كبدى بسيار مفيد است .
موريس مسگه در كتاب خود به مبتلايان يبوست و امراض كبدى توصيه مى كند هر روز صبح ناشتا يك قاشق سوپخورى روغن زيتون بكر مصرف كنند تا عوارض يبوست و امراض كبدى در آنها برطرف گردد.


مصارف خارجى زيتون
- ميوه زيتون رسيده را مى كوبند و به صورت ضماد روى دمل و آبسه مى گذارند خيلى زود آن را مى رساند.
- بچه هايى كه كم خون هستند يا استخوانشان نرم است روغن زيتون را به بدن آنها مى مالند و حمام آفتاب مى دهند.
- روغن زيتون را به لثه هاى دندان مى مالند و با انگشت ماساژ مى دهند تا از پيوره جلوگيرى كند.
- روغن زيتون را با سير كوبيده مخلوط مى سازند و از آن مرهمى درست مى كنند كه آن را در جاهاى دردناك رماتيسم ، درد اعصاب و درد مفاصل مى گذارند تا آن را درمان كند.
- وقتى بخواهند از ريزش موى سر جلوگيرى كنند ده شب سر را با روغن زيتون چرب مى كنند، و دستمالى بر آن مى بندند. مى خوابند و صبح آن را با شامپوى زرده تخم مرغ مى شويند.
- براى معالجه نقرس ، پنج بابونه را در چهل گرم روغن زيتون مى خيسانند و آن را در بن مارى گرم مى كنند و يا در آفتاب مى گذارند تا شيره گل بابونه در روغن زيتون وارد شود. بعد آن را با فشار صاف مى كنند و روى جاهاى دردناك بيمارى نقرس مى مالند.
- براى معالجه يبوست هاى تشنج آور دويست تا چهارصد گرم روغن زيتون را با يك ليتر آب گرم مخلوط كرده و تنقيه مى كنند.
مناطق زيتون كارى ايران
در حال حاضر تعداد درختان زيتون ايران در حدود 132 ميليون درخت است كه سطحى كه زير كشت آن قرار گرفته است در حدود 2650 هكتار است حد متوسط عمل كرد يك تن و نيم در هر هكتار و جمع كل توليد زيتون 400 تن و مقدار توليد روغن زيتون ساليانه 400 تن مى باشد.
ولى در برنامه پنجم علاوه بر اصلاح باغات زيتون در رودبار، بهشهر، گرگان ، گنبد كاوس در شمال و در استان فارس هم 10000 هكتار زمين زيتون كارى خواهد شد.
رودبار و طارم به سه هزار هكتار باغ و يك ميليون درخت زيتون يكى از مهمترين مناطق تهيه و توليد زيتون ايران است .