Log in
Latest topics
Statistics
We have 24 registered usersThe newest registered user is quibernh
Our users have posted a total of 2246 messages in 615 subjects
اصول و فروع دین
:: مذهبی :: فروع دین واصول دین
Page 1 of 1
اصول و فروع دین
akbar Sun Aug 23, 2009 8:43 pm
اصول و فروع دین
معرفت حضرت حق
قال النبی صلیاللهعلیهوآله : «لَوْ عَرَفْتُمُ اللّهَ حَقَّ مَعْرِفَتِه لَمَشَیْتُم عَلَی البُحورِ لَزالتْ بِدُعایِکُمُ الْجِبالُ.»
پس معرفت خداوند تعالی بر دو گونه است: یکی علمی و دیگری حالی و معرفتِ علمی، قاعده همه خیرات دنیا و آخرت است و مهمترین چیزها مر بنده را اندر همه اوقات و احوال، شناخت خدای است. جلّ جلال: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ اْلإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ؛ نیافریدیم پریان و آدمیان را مگر از برای آنکه مرا بشناسند.» پس بیشتری از خلق از این معرضاند، سوای آنکه خداوندشان برگزید و از ظلمات دنیا باز رهانید و دلشان را به خود زنده گردانید.
پس معرفت، حیات دل بود به حقّ و اعراض سرّ از جز حقّ و قیمت هر کس به معرفت بود و هر که را معرفت نبود، وی بیقیمت بود؛ پس مردمان از علما و فقها و غیر آن صحّت علم را به خداوند معرفت خواندند و مشایخ این طایفه صحّت حال را به خداوند معرفت خواندند و از آن بود که معرفت را فاضلتر از علم خواندند که صحّت حال جز به صحّت علم نباشد و صحّت علم، صحّت حال نباشد؛ یعنی عارف نباشد که به حقّ عالم نباشد، امّا عالم بود که عارف نبود و آنان که بدین علم جاهل بودند از هر دو طایفه، اندر این مناظره بیفایده کردند و آن گروه بر این گروه انکار کردند و این گروه بر آن.
چون امیرالمؤمنین علی علیهالسلام را بپرسیدند از معرفت، فرمود: «عَرفْتُ اللّهَ بِاللّهِ وَ عَرَفْتَ ما دُونَ اللّهِ بِنُورِ اللّهِ.»، خداوند را ـ عزّوجلّ ـ بدو شناختم و جز خداوند را به نور او شناختم.
قال النبیُّ صلیاللهعلیهوآله : «لا أحصی ثناءً علیک.» آنکه خداوند را بشناخت، از همه چیزها ببرید، بلکه از عبارت همه چیزها گنگ شد و از اوصاف خود فانی گشت؛ چنانکه پیغمبر صلیاللهعلیهوآله فرمود: تا اندر غیب بود افصح عرب و عجم وی بود، چونش از غیبت به حضرت بردند، گفت: زبان مرا امکان کمال ثنای تو نیست، چه گویم؟ از گفت بیگفت شدم، از حال بیحال گشتم، تو آنی که تویی، گفتار من به من باشد یا به تو؟ اگر به خود گویم، به گفت خود محجوب باشم و اگر به تو گویم به کسب خود اندر تحقیق قربتت معیوب باشم. پس نگویم. فرمان آمد که اگر تو نگویی یا محمد! ما بگوییم: لَعَمرُکَ إذا سَکَتَّ عَنْ ثَنایی فالکُلُّ مِنْکَ ثَنائِی. چون خود را از اهل ثنای ما ندانی، ما همه اجزای عالم را نایب تو گردانیدیم تا ثنای ما گویند و حواله به تو کنند. و باللّه التوفیقُ و حسبُنَا اللّهُ و نِعمَ الرّفیق. توفیق از آن خداست و خدا کفایت میکند ما را و چه خوب دوستی است.
اصول و فروع ایمان
بدان که اتفاق است میان اهل تحقیق و معرفت که ایمان را اصلی و فرعی است: اصل آن تصدیق به دل باشد و فرع آن مراعات امر و اندر عادت عرب است که فرع چیزی را بر وجه استعارت، به نام اصل آن بازخوانند؛ چنانکه نور آفتاب را آفتاب خوانند به همه لغات و هم بدان معنی گروهی طاعت را ایمان خوانند که بنده جز بدان ایمن نشود از عقوبت و تصدیقِ مجرّد امن اقتضا نکند تا احکام فرمان به جای نیارد. پس هر که را طاعت بیشتر بود، امن وی از عقوبت زیادت بود؛ چون آن علت امن آمد به تصدیق و قول مر آن را ایمان گفتند.
طهارت
پیامبر صلیاللهعلیهوآله امر فرمود: «داوِم عَلی الوُضُوءِ یَحْیِئکَ حافِظاکَ.» و قولُه تعالی: «إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ التَّوّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ».
پس هر که به ظاهر بر طهارت مداومت کند، ملائکه وی را دوست دارند و هر که به باطن بر توحید قیام کند، خدای تعالی وی را دوست دارد و رسول صلیاللهعلیهوآله پیوسته میگفتی: «اللّهمّ طَهِّرْ قَلْبی مِنَ النِّفاقِ؛ بار خدایا! دلم را از نفاق پاک گردان» و به هیچ حال نفاق اندر دلش صورت نگرفتی.
رسول صلیاللهعلیهوآله گفت: «ما مِنْ شیءٍ أَحَبُّ إلَی اللّهِ مِن شابٍّ تائبٍ نیست چیزی بر خداوند تعالی دوستتر از جوانی توبه کرده» و نیز گفت صلیاللهعلیهوآله : «التّائبُ مِنَ الذّنبِ کَمَنْ لا ذَنْبَ لَهُ»،
تائب از گناه بیگناه شود و چون خدای تعالی بندهای را دوست دارد، گناه وی را زیان ندارد». گفتند: علامت توبه چیست؟ گفتا: ندامت؛ اما آنچه گفت: گناه مر دوستان را زیان ندارد؛ یعنی بنده به گناه کافر نشود و اندر ایمانش خلل درنیاید و چون سرمایه را گناه زیان ندارد، زیان معصیتی که عاقبت آن نجات باشد، به حقیقت زیان نباشد.
ثواب روزه
پیامبر صلیاللهعلیهوآله فرمود: «الصّومُ لی و أنا اُجزی به.» روزه از آن من است و به جزای آن من اولیترم از آنچه آن عبادتی سرّی است، به ظاهر هیچ تعلق ندارد و غیر را اندر آن هیچ نصیب نباشد. جزای آن بینهایت است و گفتهاند که دخول بهشت، خلق را به رحمت است و درجت به عبادت و خلود به جزای روزه؛ از آنچه خداوند گفت: «أنا أجزی به.»
جنید گفت: «الصَّومُ نِصفُ الطّریقه: روزه داشتن نیمی از طریقت است».
و حقیقت روزه را امساک باشد و کلّ طریقت اندر این مضمر است و کمترین درجه اندر روزه، گرسنگی است. «والجوعُ طعامُ اللّهُ من الأرضِ، گرسنگی طعام خدای است در زمین.» و گرسنگی به همه زبانها ستوده است اندر میان خلق، شرعا و عقلاً؛ پس وجوب روزه یک ماه باشد بر عاقل بالغ مسلم صحیح مقیم و ابتدای آن از رویت هلال رمضان باشد یا کمال ماه شعبان و مر هر روزه را نیتی صحیح باید و شرطی صادق.
امّا امساک را شرایط است: چنانکه حلق را از طعام و شراب نگاه داری، باید که چشم را از نظاره حرام و شهوت و گوش را از استماع لهو و غیبت و زبان را از گفتن لغو و آفت و تن را از متابعت دنیا و مخالفت نگاه داری؛ آنگاه این روزه بود بر حقیقت.
چون کسی را از معصیت، عصمت بود، همه احوال وی صوم بود که سهل بن عبداللّه تستری، آن روز که از مادر بزاد، صایم بود و آن روز که بیرون شد، صایم بود. گفتند: چگونه باشد این؟ گفت: آن روز که مولود وی بود، وقت صبح بود تا نماز شام هیچ شیر نخورد؛ چون از دنیا بیرون شد، روزهدار بود.
معرفت حضرت حق
قال النبی صلیاللهعلیهوآله : «لَوْ عَرَفْتُمُ اللّهَ حَقَّ مَعْرِفَتِه لَمَشَیْتُم عَلَی البُحورِ لَزالتْ بِدُعایِکُمُ الْجِبالُ.»
پس معرفت خداوند تعالی بر دو گونه است: یکی علمی و دیگری حالی و معرفتِ علمی، قاعده همه خیرات دنیا و آخرت است و مهمترین چیزها مر بنده را اندر همه اوقات و احوال، شناخت خدای است. جلّ جلال: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ اْلإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ؛ نیافریدیم پریان و آدمیان را مگر از برای آنکه مرا بشناسند.» پس بیشتری از خلق از این معرضاند، سوای آنکه خداوندشان برگزید و از ظلمات دنیا باز رهانید و دلشان را به خود زنده گردانید.
پس معرفت، حیات دل بود به حقّ و اعراض سرّ از جز حقّ و قیمت هر کس به معرفت بود و هر که را معرفت نبود، وی بیقیمت بود؛ پس مردمان از علما و فقها و غیر آن صحّت علم را به خداوند معرفت خواندند و مشایخ این طایفه صحّت حال را به خداوند معرفت خواندند و از آن بود که معرفت را فاضلتر از علم خواندند که صحّت حال جز به صحّت علم نباشد و صحّت علم، صحّت حال نباشد؛ یعنی عارف نباشد که به حقّ عالم نباشد، امّا عالم بود که عارف نبود و آنان که بدین علم جاهل بودند از هر دو طایفه، اندر این مناظره بیفایده کردند و آن گروه بر این گروه انکار کردند و این گروه بر آن.
چون امیرالمؤمنین علی علیهالسلام را بپرسیدند از معرفت، فرمود: «عَرفْتُ اللّهَ بِاللّهِ وَ عَرَفْتَ ما دُونَ اللّهِ بِنُورِ اللّهِ.»، خداوند را ـ عزّوجلّ ـ بدو شناختم و جز خداوند را به نور او شناختم.
قال النبیُّ صلیاللهعلیهوآله : «لا أحصی ثناءً علیک.» آنکه خداوند را بشناخت، از همه چیزها ببرید، بلکه از عبارت همه چیزها گنگ شد و از اوصاف خود فانی گشت؛ چنانکه پیغمبر صلیاللهعلیهوآله فرمود: تا اندر غیب بود افصح عرب و عجم وی بود، چونش از غیبت به حضرت بردند، گفت: زبان مرا امکان کمال ثنای تو نیست، چه گویم؟ از گفت بیگفت شدم، از حال بیحال گشتم، تو آنی که تویی، گفتار من به من باشد یا به تو؟ اگر به خود گویم، به گفت خود محجوب باشم و اگر به تو گویم به کسب خود اندر تحقیق قربتت معیوب باشم. پس نگویم. فرمان آمد که اگر تو نگویی یا محمد! ما بگوییم: لَعَمرُکَ إذا سَکَتَّ عَنْ ثَنایی فالکُلُّ مِنْکَ ثَنائِی. چون خود را از اهل ثنای ما ندانی، ما همه اجزای عالم را نایب تو گردانیدیم تا ثنای ما گویند و حواله به تو کنند. و باللّه التوفیقُ و حسبُنَا اللّهُ و نِعمَ الرّفیق. توفیق از آن خداست و خدا کفایت میکند ما را و چه خوب دوستی است.
اصول و فروع ایمان
بدان که اتفاق است میان اهل تحقیق و معرفت که ایمان را اصلی و فرعی است: اصل آن تصدیق به دل باشد و فرع آن مراعات امر و اندر عادت عرب است که فرع چیزی را بر وجه استعارت، به نام اصل آن بازخوانند؛ چنانکه نور آفتاب را آفتاب خوانند به همه لغات و هم بدان معنی گروهی طاعت را ایمان خوانند که بنده جز بدان ایمن نشود از عقوبت و تصدیقِ مجرّد امن اقتضا نکند تا احکام فرمان به جای نیارد. پس هر که را طاعت بیشتر بود، امن وی از عقوبت زیادت بود؛ چون آن علت امن آمد به تصدیق و قول مر آن را ایمان گفتند.
طهارت
پیامبر صلیاللهعلیهوآله امر فرمود: «داوِم عَلی الوُضُوءِ یَحْیِئکَ حافِظاکَ.» و قولُه تعالی: «إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ التَّوّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ».
پس هر که به ظاهر بر طهارت مداومت کند، ملائکه وی را دوست دارند و هر که به باطن بر توحید قیام کند، خدای تعالی وی را دوست دارد و رسول صلیاللهعلیهوآله پیوسته میگفتی: «اللّهمّ طَهِّرْ قَلْبی مِنَ النِّفاقِ؛ بار خدایا! دلم را از نفاق پاک گردان» و به هیچ حال نفاق اندر دلش صورت نگرفتی.
رسول صلیاللهعلیهوآله گفت: «ما مِنْ شیءٍ أَحَبُّ إلَی اللّهِ مِن شابٍّ تائبٍ نیست چیزی بر خداوند تعالی دوستتر از جوانی توبه کرده» و نیز گفت صلیاللهعلیهوآله : «التّائبُ مِنَ الذّنبِ کَمَنْ لا ذَنْبَ لَهُ»،
تائب از گناه بیگناه شود و چون خدای تعالی بندهای را دوست دارد، گناه وی را زیان ندارد». گفتند: علامت توبه چیست؟ گفتا: ندامت؛ اما آنچه گفت: گناه مر دوستان را زیان ندارد؛ یعنی بنده به گناه کافر نشود و اندر ایمانش خلل درنیاید و چون سرمایه را گناه زیان ندارد، زیان معصیتی که عاقبت آن نجات باشد، به حقیقت زیان نباشد.
ثواب روزه
پیامبر صلیاللهعلیهوآله فرمود: «الصّومُ لی و أنا اُجزی به.» روزه از آن من است و به جزای آن من اولیترم از آنچه آن عبادتی سرّی است، به ظاهر هیچ تعلق ندارد و غیر را اندر آن هیچ نصیب نباشد. جزای آن بینهایت است و گفتهاند که دخول بهشت، خلق را به رحمت است و درجت به عبادت و خلود به جزای روزه؛ از آنچه خداوند گفت: «أنا أجزی به.»
جنید گفت: «الصَّومُ نِصفُ الطّریقه: روزه داشتن نیمی از طریقت است».
و حقیقت روزه را امساک باشد و کلّ طریقت اندر این مضمر است و کمترین درجه اندر روزه، گرسنگی است. «والجوعُ طعامُ اللّهُ من الأرضِ، گرسنگی طعام خدای است در زمین.» و گرسنگی به همه زبانها ستوده است اندر میان خلق، شرعا و عقلاً؛ پس وجوب روزه یک ماه باشد بر عاقل بالغ مسلم صحیح مقیم و ابتدای آن از رویت هلال رمضان باشد یا کمال ماه شعبان و مر هر روزه را نیتی صحیح باید و شرطی صادق.
امّا امساک را شرایط است: چنانکه حلق را از طعام و شراب نگاه داری، باید که چشم را از نظاره حرام و شهوت و گوش را از استماع لهو و غیبت و زبان را از گفتن لغو و آفت و تن را از متابعت دنیا و مخالفت نگاه داری؛ آنگاه این روزه بود بر حقیقت.
چون کسی را از معصیت، عصمت بود، همه احوال وی صوم بود که سهل بن عبداللّه تستری، آن روز که از مادر بزاد، صایم بود و آن روز که بیرون شد، صایم بود. گفتند: چگونه باشد این؟ گفت: آن روز که مولود وی بود، وقت صبح بود تا نماز شام هیچ شیر نخورد؛ چون از دنیا بیرون شد، روزهدار بود.
akbar- مدیریت کـــــــــل سایت
- تعداد پستها : 1100
امتیاز : 1980
تشکرشده : 0
تاریخ عضویت : 2009-08-20
سن : 29 -
:: مذهبی :: فروع دین واصول دین
Page 1 of 1
Permissions in this forum:
You cannot reply to topics in this forum
» نقش سویا در کاهش عوارض دوران یائسگی
» قطع قاعدگی به هزار و یک علت
» خانم ها باید مراقب باشند
» آنچه زنان درباره اش کمتر حرف می زنند
» بهبود جوش با قرص ضدبارداری
» عفونت های دستگاه ادراری زنان
» بهبود کیفیت زندگی در زنان یائسه
» هشت روش طلائی درمان دردهای پیش از قاعدگی