اهمیت صبر و شکیبایی در روايات

«»اهمیت صبر و شکیبایی در احادیث و روایات«»



قال الباقر(ع):


الکَمالُ کُلُّ الکَمال،التَّفَقُهُ فی الدّین وَ الصَّبرُ علی النّائِبَةِ و تَقدیرُ المَعیشَةِ.



نهایت کمال انسان (به این سه موضوع است)دانشمند شدن و بصیرت پیدا کردن در دین،صبر و شکیبایی بر بلا و معصیت،و اندازه گیری در معیشت و زندگی.



کافی_ج1_ص39

امام صادق(ع)فرمودند:


قالَ انظر الی من هو دونک فتکون لا نعم الله شاکرا و لمزیده مستوجبا و لجوده ساکنا.


برای تسکین خاطر و تخفیف اندوه خود،همواره به کسی نظر کن که نصیبش از نعمت های الهی کمتر از توست تا شکر نعمت های موجود را بجای آوری و برای افزایش نعمت خداوند،شایسته باشی و قرارگاه عطیه الهی گردی.



مستدرک2-صفحه64

رسول اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :


عَلامَةُ الصّابِرِ فى ثَلاثٍ: أوَّلُها أنْ لا يَكْسِلَ، وَالثّانيَةُ أنْ لا يَضْجَرَ، وَالثّالِثَةُ أنْ لا يَشكُوَ مِنْ رَبِّهِ تَعالى؛

لأِنَّهُ إذا كَسِلَ فَقَدْ ضَيَّعَ الحَقَّ، وَ إذا ضَجِرَ لَمْ يُؤَدِّ الشُّكْرَ، وَإذا شَكا مِنْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ فَقَدْ عَصاهُ


صبور سه نشانه دارد : اول آن‏كه سستى نمى‏كند ، دوم آن‏كه افسرده و دلتنگ نمى‏شود و سوم آن‏كه از پروردگار خود شِكوه نمى‏كند ؛
زيرا اگر سستى كند، حق را ضايع كرده، و اگر افسرده و دلتنگ باشد شكر نمى‏گذارد و اگر از پروردگارش شكوه كند او را معصيت كرده است .



علل‏الشرايع 2/498/1

رسول اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :


إنَّ الْمَعونَةَ تَأْتى مِنَ اللّه‏ِ عَلى قَدْرِ الْمَؤونَةِ وَإنَّ الصَّبْرَ يَأْتى مِنَ اللّه‏ِ عَلى قَدْرِ الْمُصيبَةِ؛



براستى كه كمك از جانب خداوند به اندازه هزينه مى‏رسد و صبر از جانب خداوند به اندازه گرفتارى مى‏آيد.



كنزالعمال 6/347/15993

امام حسن عسگری(ع)


بر طاعت خدا صبر کن ، از معاصي خدا صبر کن ، دنيا همان ساعتي است ، آنچه رفته نه شادي دارد و نه غم ، آنچه نيامده نداني که چيست ؟
بهمان ساعتي که در آني صبر کن همچنان باشد که تو رشک برده شده اي .



تحف العقول ، ص (417)

رسول اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :


اَلصَّبْرُ ثَلاثَةٌ: صَبْرٌ عِنْدَ الْمُصيبَةِ، وَصَبْرٌ عَلَى الطّاعَةِ وَصَبْرٌ عَنِ الْمَعْصيَةِ



صبر سه نوع است: صبر در هنگام مصيبت، صبر بر طاعت و صبر بر ترك گناه.



كافى 2/91/15

امام على عليه‏السلام :



اَلصَّبْرُ اَنْ يَحْتَمِلَ الرَّجُلُ ما يَنوبُهُ وَيَكْظِمَ ما يُغْضِبُهُ



صبر آن است كه انسان گرفتارى و مصيبتى را كه به او مى‏رسد تحمل كند و خشم خود را فرو خورد.



غررالحكم 2/69/1874

رسول اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :


اَلصَّبرُ أربَعُ شُعَبٍ: اَلشَّوقُ ، وَالشَّفَقَةُ ، وَ الزَّهادَةُ ، وَ التَّرَقُّبُ ، فَمَنِ اشْتاقَ إلَى الجَنَّةِ سَلا عَنِ الشَّهَواتِ ،

وَ مَنْ أشفَقَ عَنِ النّارِ رَجَعَ عَنِ المُحَرَّماتِ، وَ مَنْ زَهِدَ فِى الدُّنيا تَهاوَنَ بِالمُصيباتِ، وَمَنِ ارْتَقَبَ المَوْتَ سارَعَ فِى الخَيراتِ



صبر چهار شعبه دارد : شوق، ترس، زهد و انتظار ،

هر كس شوق بهشت داشته باشد ، از هوا و هوس دست مى‏كشد
و هر كس از آتش بترسد، از حرام‏ها خود را نگه مى‏دارد

و هر كس به دنيا بى‏اعتنا باشد ، گرفتارى‏ها را به چيزى نگيرد
و هر كس منتظر مرگ باشد ، در كارهاى خير بكوشد .



كنزالعمال 1/285/1388

امام على عليه‏السلام

إنّكَ إن صَبَرتَ جَرَت عَلَيكَ المَقاديرُ وأنتَ مَأجُورٌ ، وإن جَزِعتَ جَرَت عَلَيكَ المَقاديرُ وأنتَ مَأزورٌ



اگر صبر كنى مقدرات الهى بر تو جارى مى‏شود و اجر خواهى بُرد و اگر بيتابى كنى باز هم مقدرات خداوند بر تو جارى مى‏شود و گناهكار خواهى بود.



جامع الأخبار 316/882

امام باقر (ع) فرمودند:


الصَّبرُ صَبرانِ: صَبرٌ عَلی البَلاءِ حَسَنٌ جَمیلٌ وَ أفضَلُ الصَّبرَین الوَرَعُ عَن المَحارم.



صبر بر دو گونه است: صبر بر بلا که نیکو و زیباست و برترین این دو قسم پرهیز نمودن از حرامهای الهی است.



(جهاد با نفس ،ح 163)

امام على عليه‏السلام :


فَصَبْرا عَلى دُنْيا تَمُرُّ بِلأَْوائِها كَلَيْلَةٍ بِأَحْلامِها تَنْسَلِخُ



در برابر دنيايى كه گرفتارى آن، مانند خواب‏هاى پريشان شب مى‏گذرد شكيبا باش.



بحارالأنوار 40/348/29

امام حسن مجتبی(ع):

جَرَّبْنا وَ جَرَّبَ الْمُجَرِّبُونَ فَلَمْ نَرَ شَیئا اَنْفَعُ وِجْدانا وَ لا اَضَرُّ فِقْدانا مِنَ الصَّبْرِ تُداوی بِهِ الاُْمُورُ

تجربه ما و دیگران نشان می‏دهد كه چیزی نافع‏تر از داشتن صبر، و زیانبارتر از فقدان بردباری دیده نشده است، صبری كه بوسیله آن تمام [دردها و [امور درمان می‏شود



شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 1، ص 320

پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد (ص) در باره صبر فرمودند
صبر برسه قسم است
اول :صبر به هنگام دیدن مصیبت
دوم:صبر بر طاعت خداوند
سوم:صبر به هنگام معصیت

مولای متقیان امیر المومنان فرمودند
صبر در کارها همانند سر در بدن است همانطور که وقتی سر از بدن جدا شود ، بدن فاسد میشود

هنگامی هم که صبر از کارها جدا شود کارها تباه میشود

بحارالانوار جلد 71 صفحه 73 ترجمه فارسی

مولا علی (ع) فرمودند : قویترین دشمن سختیها صبر و شکیبایی در برابر آنهاست

حضرت محمد (ص) فرمودند : نشانه انسان صبور در سه چیز است

1-اینکه کسل نمیشود

2-دل تنگ نمیشود

3-از پروردگارش شکایت نمیکند

چرا که وقتی کسل شود ، حق را ضایع و تباه خواهد کرد
و هنگامی که دلتنگ شد ، سپاسگذاری نمیکند
و وقتی که از پروردگارش شکایت کند ، گناه خواهد کرد